CBS: Bedrijven die AI gebruiken zijn vaak groter

In dit artikel:

Het CBS onderzocht verkennend welke bedrijven in Nederland AI-technologieën gebruiken en vond duidelijke verschillen naar grootte, investeringen en economische prestaties. Bedrijven die in 2024 AI inzetten zijn relatief vaker groot: 11 procent had 250+ werknemers, bijna 24 procent 50–250 werknemers en 65 procent 10–50 werknemers. Ter vergelijking: onder niet-AI-bedrijven is 3 procent groot, 16 procent middelgroot en 81 procent klein. (Bedrijven met minder dan 10 werknemers zijn buiten de analyse gehouden.)

Hoe meer verschillende AI-technologieën een bedrijf toepast, hoe groter de kans dat het een grootbedrijf is (bijvoorbeeld 13 procent groot bij drie technologieën, 19 procent bij vier of meer). Ook investeren AI-bedrijven vaker in ICT en geven ze meer uit: in 2023 deed 79 procent van de AI-gebruikers ICT-investeringen (tegen 70 procent bij niet-gebruikers), en 14 procent van de AI-bedrijven besteedde meer dan €200 miljoen aan ICT tegenover 4 procent bij niet-gebruikers. Voor bedrijven die vier of meer AI-technologieën gebruiken ligt dat aandeel rond 20 procent.

AI-gebruik hangt eveneens samen met innovatiedrang: bedrijven die AI gebruikten waren vaker onderdeel van een ondernemingengroep die patenten aanvroeg (circa 5 procent versus 1 procent bij niet-gebruikers), en dit aandeel stijgt bij bedrijven met meerdere AI-technologieën. Ten slotte hebben grotere AI-gebruikers vaker een hogere toegevoegde waarde: van de AI-bedrijven met ≥50 werknemers heeft ruim de helft een toegevoegde waarde van minimaal €10 miljoen (9 procent ≥ €100 miljoen), tegenover 39 procent bij niet-gebruikers.

De cijfers geven een beeld van samenhang tussen bedrijfsgrootte, middelen en AI-adoptie, maar zeggen niets direct over causaliteit: grotere, kapitaalkrachtige bedrijven hebben vaker de middelen om in AI, ICT en patenten te investeren.