Confirmation bias en AI: hoe je jezelf overtuigt met je eigen prompts

In dit artikel:

ChatGPT en vergelijkbare AI-tools versterken een bekende menselijke valkuil: confirmation bias. Marketeers, strategen en andere AI-gebruikers gebruiken deze systemen vaak niet als tegendenker, maar als spiegel die hun eigen aannames in keurig geformuleerde taal teruggeeft. Waarom dat probleematisch is: in brainstorms, contentcreatie en strategiebesprekingen leidt dat tot bevestiging van bestaande ideeën in plaats van tot kritisch onderzoek — en op die basis worden beslissingen en presentaties gebouwd.

De kernoorzaak is niet alleen de vooringenomenheid van de modellen zelf, maar vooral dat gebruikers hun prompts zo formuleren dat ze precies krijgen wat ze verwachten. Afhankelijk van hoe je vraagt (“Waarom is e-mailmarketing dood?” versus “Waarom is e-mailmarketing relevanter dan ooit?”) levert de AI overtuigende argumenten voor beide kanten, wat de illusie van objectiviteit versterkt.

Praktische tegenstrategie: gebruik AI bewust als een kritische sparringpartner. Vraag expliciet om tegenargumenten, vraag welke aannames ten grondslag liggen aan een antwoord, laat meerdere scenario’s en perspectieven schetsen en formuleer prompts die ook tegenstrijdige visies afdwingen. Confirmation bias is geen uitvinding van AI maar wordt door AI uitvergroot; wie verstandig met deze technologie wil omgaan, moet beter leren prompten en vooral meer twijfelen.