Red de democratie, kijk kattenfilmpjes

In dit artikel:

Na de verkiezingen rijst de vraag hoe een stabiel kabinet met een sterk regeerakkoord tot stand moet komen. De kern van het betoog: publieke aandacht werkt contraproductief voor onderhandelingen. Onderzoekers lieten zien dat mensen die wisten dat hun achterban meekeek veel minder concessiebereid waren en vaker vastliepen dan degenen die privé onderhandelden. Het gevolg: een compromis voelt al snel als een nederlaag en toegeven wordt gezien als verraad.

Dit sluit aan bij het psychologische principe van commitment & consistency van Cialdini: wie publiek een standpunt inneemt, voelt druk om consistent te blijven. Voorbeelden zoals het „foot‑in‑the‑door”-effect illustreren hoe kleine, zichtbare toezeggingen later grotere verplichtingen maken. Ook marketingpraktijken benutten deze menselijke neiging: dure campagnes en prestigieuze locaties (zoals een showroom aan het Rokin) signaleren continuïteit en betrouwbaarheid — nuttig voor merken, maar problematisch voor politieke partijen die in de formatie wendbaar willen blijven.

Een concreet politiek gevaar is dat openbare profilering van standpunten onderhandelaars vastlegt, waardoor compromissen politiek risicovol worden. De schrijver waarschuwt dat de honger naar formatienieuws polarisatie en starheid aanjaagt. De praktische aanbeveling is om de publieke druk te temperen: minder live nieuws over de formatie, meer ontspanning (kattenfilmpjes, jazz, poëzie) zodat politici ruimte krijgen om flexibel te handelen zonder directe maatschappelijke veroordeling.

Kort: publieke zichtbaarheid bevordert consistent gedrag en betrouwbare signalen, maar maakt politieke onderhandelingen harder. Minder mediadruk kan behulpzaam zijn om compromissen mogelijk te maken en zo een stabiel kabinet dichterbij te brengen.